Ultramicrotoom Reichert-Jung Ultracut E,
In de histo- en pathologie is het gebruikelijk om weefsel in te bedden in paraffine. Om de paraffineblokken te snijden wordt meestal gebruik gemaakt van een, al dan niet electrisch aangedreven, rotatiemicrotoom. Met deze techniek is de coupedikte beperkt tot ongeveer 3µm. Met een harde paraffine en juiste omstandigheden is 2µm soms haalbaar maar dat zijn uitzonderingen. Voor een meer gedetailleerd beeld van het weefsel is een dunnere coupe noodzakelijk. Om dit te bewerkstelligen wordt weefsel met kunsthars ingebed. Dit materiaal is veel harder dan paraffine en kan daarom een stuk dunner gesneden worden. Kunsthars snijden vergt wel een ander soort microtoom en messen. Daarvoor zijn een stabiel rotatiemicrotoom, met retractie mogelijkheid, en het ultramicrotoom de aangewezen apparaten. Gesneden wordt met diamant of glazen messen. Het grote voordeel van glas is dat de messen zelf vervaardigd kunnen worden en deze qua scherpte niet onder doen voor de vrij kostbare diamant messen. De standtijd van een glazen mes is echter veel lager dan een diamant mes. Het maken van glasmessen kan op deze site bekeken worden, klik hier!
Het ultramicrotoom is principieel ontworpen om coupes te maken voor de electronen microscoop. Een coupedikte van 70nm is hier gebruikelijk. Hiervoor wordt weefsel in epoxyhars gegoten en wordt gesneden met diamant of glas op een waterbed. In onderstaande video wordt het snijden van epoxy (Epon) getoond maar ook het snijden van een GMA (glycol methacrylate, Technovit) kunststof. Met deze laatste techniek wordt de coupe droog van het mes afgenomen en daarna op water gestrekt.
Voor een 'user manual' van het microtoom verwijs ik naar de downloadpagina.

Epon snijden op de Ultracut E (klik op de afbeelding),
Technovit 7100 snijden op de Ultracut E (klik op de afbeelding),
Gebruiks ervaringen van de auteur,
De ultracut is een zwaar apparaat en het verdiend zeker de aandacht om het op een stevige ondergrond te zetten. Mijn woning beschikt over houten vloeren en wanneer er buiten een harde wind staat kan ik niet meer snijden omdat het microtoom gewoon teveel beweegt. Aan de buitenzijde zie je daar natuurlijk niets van maar door de microscoop kijkend naar het glasmes, dan kun je alles zien bewegen. Van een kennis die in Amerika naast een Interstate woont weet ik dat hij zijn microtoom uiteindelijk heeft verkocht omdat zijn woning te dicht aan de weg stond en telkens bij het passeren van een vrachtwagen de woning tot trillen kwam en hij niet meer kon snijden. Bij dit microtoom werd vroeger een stevige tafel verkocht waarin het microtoom op een gedempte secundaire tafel met dikke plaat rubber stond. Allemaal bedoeld om trillingen tegen te gaan.
De bediening van het microtoom is gewelidig goed doordacht. De knoppen zitten op de goede plaats en het snijden gaat vrij eenvoudig.
Van een oud Leica monteur weet ik dat dit type microtoom de beste is die ooit gemaakt is. De delen die kapot gaan zijn de drie lampen, twee TL buizen voor de bovenverlichting en 1 halogeen lamp voor de onderverlichting. Verder gaat na verloop van tijd de rubberen aandrijfriem kapot, simpel omdat deze verouderd en gaat scheuren. De auteur heeft zowel de lampen als de aandrijfriem vervangen. Kijk in 'downloads' of klik op een afbeelding hieronder.