Hoofdmenu
Een microtoom is een stuk gereedschap waarmee een plakje weefsel kan worden gesneden dat zo dun is dat het bruikbaar is voor licht-
Zoals reeds beschreven op de Histologie pagina wordt het weefsel meestal ingegoten in paraffine (voor ultra dunne coupes kan ook een kunsthars worden gebruikt). Dit ingeblokte weefsel wordt op een stempel, blokje hout of cassette gemonteerd en ingespannen op het microtoom. Met een bijzonder scherp mes worden daarna plakjes weefsel gesneden. Er bestaan verschillende typen microtomen:
handmicrotoom
rotatiemicrotoom
sledemicrotoom
cryostaat (vriesmicrotoom)
ultramicrotoom
Handmicrotoom
Een handmicrotoom is een simpel microtoom dat voor sommige preparaten bruikbaar is. Met name plantencoupes (stengels, knoppen en bladeren) kunnen hiermee redelijk gesneden worden. Op deze site zijn enkele preparaten te zien die op deze manier gesneden zijn. Het grote nadeel van dit type microtoom is dat zeer dun en regelmatig snijden bijna niet mogelijk is waardoor het preparaat al snel onbruikbaar blijkt te zijn. In een coupe van plantenmateriaal is dit minder hinderlijk en daarom voor plantaardig materiaal wel bruikbaar. Bijkomend voordeel van dit microtoom is de aanschafprijs. Die is net onder de 100 euro en kan besteld worden bij bijv. Euromex.
Rotatiemicrotoom Tekst afkomstig van collega-
Rotatiemicrotomen zijn wellicht de meest gebruikte toestellen in de zoölogische microtechniek. Het rotatiemicrotoom werd op het einde van de 19e eeuw uitgevonden door de Amerikaan Pfeifer (1883). Drie jaar later kwam Charles Minot met een analoge maar betere machine. Het toestel wordt sindsdien ook wel “Minot-
De paraffine preparaten op deze site zijn gesneden met dit type microtoom. Het is een vrij goedkoop apparaat (wordt af en toe op e-
≈ € 500,-
De kunststof-
Door op één van de onderstaande afbeeldingen te klikken wordt een videofragment getoond.
Huidige professionele versies van dit type microtoom zien er uit zoals op onderstaande afbeeldingen. Links een microtoom met handbediening, rechts een electrisch aangedreven microtoom. Ze werken echter allemaal volgens hetzelfde principe: weefsel beweegt langs een stilstaand mes, weefsel schuift een ingestelde dikte op en er volgt weer een snede etcetera.
Er zijn twee soorten messen voor dit type microtoom te verkrijgen: het vaste mes en de wegwerpmessen.
Vaste messen zijn er in vele soorten met vele snijhoeken en dergelijke. kijk op Downloads voor gebruiksaanwijzingen. Messen slijpen is een kunst die aangeleerd moet worden. Het laten slijpen is makkelijk maar uiteraard vrij duur. De goedkoopste oplossing is gebruik te maken van wegwerpmessen. Daarvoor is een speciale meshouder benodigd. De auteur heeft zeer goede ervaringen met de messen van Leica Microsystems (zie afbeelding).
Sledemicrotoom
Bij een sledemicrotoom beweegt niet het object, zoals bij een rotatiemicrotoom, maar juist het mes. Dit type microtoom is zeer geschikt om houtige plantendelen te snijden.
Cryostaat (vriesmicrotoom)
Op een vriesmicrotoom worden snel ingevroren weefsels met een glazen mes gesneden. Groot voordeel van dit type is dat het weefsel weinig voorbereiding nodig heeft. Het heeft niet de lange dehydratietijden nodig zoals bij paraffine technieken. De vriestechniek wordt bij sommige operatieve ingrepen gebruikt omdat de chirurg zeer snel kan beschikken over de resultaten van microscopisch onderzoek.
Ultramicrotoom
Dit type microtoom wordt gebruikt voor het vervaardigen van ultra dunne coupes geschikt voor de licht-